Zamek Krzyżtopór i wioska neolityczna w Kopcu

8 sierpnia, 20228 sierpnia, 2022 Gosia

Będąc w województwie świętokrzyskim nie można pominąć Zamku Krzyżtopór, a właściwie ruin budowli z XVII wieku, które obecnie są udostępnione do zwiedzania.

Ruiny zamku Krzyżtopór

Krzyżtopór (dawna nazwa Krzysztopór) był kiedyś rezydencją pałacową o charakterze obronnym, gdyż otaczały ją fortyfikacje bastionowe. Zamek budowano w latach 1627-1644, ale tak naprawdę nigdy nie został całkowicie skończony. Była to wówczas największa budowla pałacowa w Europie przed powstaniem Wersalu.

Jego twórcą był Krzysztof Ossoliński herbu Topór – wojewoda sandomierski. Jednak nie cieszył się on długo ową rezydencją bowiem zmarł w 1645 roku. Posiadłość przeszła na jego syna Krzysztofa Baldwina Ossolińskiego, który jednak niedługo później (w 1649 roku) poległ w bitwie pod Zborowem.

O pałacu Ossolińskich krążą legendy: rezydencja miała ponoć posiadać taką ilość okien ile dni jest w roku, taką ilość pokoi ile rok liczy tygodni, sal tyle ile jest pór roku. Podobno nad jedną z sal zamiast sufitu było ogromne akwarium, a całość przepełniona była marmurami i lustrami, które również stanowiły element wyposażenia stajni.

Niestety zaledwie nieco ponad 20 lat później, podczas Potopu Szwedzkiego posiadłość została przejęta przez Szwedów i ogołocona ze wszelkich kosztowności. Od tej pory nigdy już nie odzyskała swojej poprzedniej świetności i zaczęła popadać w ruinę.

Dziś możemy zwiedzać pozostałości ruin po dawnym wspaniałym pałacu, ale muszę przyznać, że nawet te ruiny robią wrażenie!

Byliśmy już tu jakieś 12 lat temu i od tego czasu widzę, że zaszło parę zmian. Przede wszystkim są obecnie prowadzone prace konserwatorskie, dodano podesty i schody, tak by można było wejść na wyższe kondygnacje.

Sporządzono kilka tras zwiedzania, ale i tak my woleliśmy iść swoimi ścieżkami i w sumie przeszliśmy wszystko, co było do odwiedzenia 😉

Podczas zwiedzania raz po raz napotyka się niespodzianki , więc trzeba być ostrożnym 😉 😉

Informacje praktyczne:

Ruiny zlokalizowane są w miejscowości Ujazd 73, zaraz przy drodze – nie można tego nie zauważyć 😉

Tuż pod zamkiem są dwa dość spore darmowe parkingi. Wstęp do ruin jest płatny.

W każdą pierwszą niedzielę miesiąca w sezonie turystycznym od kwietnia do października można skorzystać z bezpłatnej usługi przewodnika w grupach:

I grupa – od godz. 13:00

II grupa – od godz. 14:00

Niestety na teren ruin zamku nie można wchodzić z psem.

Osada neolityczna w Kopcu

Niedaleko Zamku Krzyżtopór – nieco ponad 1 km, znajduje się jeszcze jedna ciekawa atrakcja. Bardzo polecam udać się tam z dziećmi, szczególnie w wieku szkolnym, bo to może być fajna lekcja historii, jakiej na pewno nie doświadczą w na lekcjach w szkole.

Osada neolityczna w Kopcu powstała zaledwie kilka lat temu z pomysłu pewnego historyka-zapaleńca, który postanowił przybliżyć wszystkim życie pradawnych mieszkańców ziemi i zbudował wraz z pomocnikiem ową wioskę. To wyjątkowa rekonstrukcja osady neolitycznej, czyli z czasów młodszej epoki kamienia (3700-3200p.n.e).

My byliśmy świeżo po wizycie w Krzemionkach Opatowskich (patrz: Krzemionki – muzeum archeologiczne i trasa turystyczna) , a więc wizyta w tym miejscu była dla nas kontynuacją historii tej epoki. Czasów, w których tak naprawdę narodził się współczesny świat, bowiem w tym okresie zaczęto uprawiać ziemię i hodować zwierzęta oraz prowadzić osiadły tryb życia.

Osadę zwiedza się z przewodnikiem, który niezwykle ciekawie opowiada o życiu tamtejszych ludzi. Razem z nim zwiedza się poszczególne chatki, można tu wszystkiego dotknąć, wszędzie wejść.

We wiosce są też zwierzęta w zagrodach (owce, kozy, kaczki, gęsi, kury) oraz niezwykle przyjazny piesek. Można też tu zobaczyć uprawiane pradawne gatunki zbóż.