Stargard – klejnot Pomorza?
Mam do Stargardu wielki sentyment, bo to właśnie tutaj się urodziłam i to na stargardzkich ulicach stawiałam pierwsze kroki… Do Poznania przeprowadziliśmy się, gdy miałam 3 lata i tak już zostało, jednak Stargard to nadal „moje” miasto 🙂
Kiedyś bywałam tu często, nieraz kilka razy w roku. Po śmierci babci moje wizyty nie były tak częste, aż w ogóle przestałam tu przyjeżdżać… I w zeszłym roku postanowiłam zabrać do Stargardu całą swoją rodzinę, bo wstyd się przyznać, ale do tej pory żadne z moich dzieci nie odwiedziło tego miasta…
Chciałam im pokazać to wszystko, co pamiętałam z dzieciństwa. Myślałam, że zrobię na nich wrażenie, że miasto się zmieniło, wyładniało… Niestety trochę się rozczarowałam… Po ponad 20 latach nieobecności zastałam praktycznie to samo co pamiętam jeszcze z lat 80-90-tych, z małymi wyjątkami… Postanowiłam jednak, że mimo wszystko postaram się tu pokazać właśnie te pozytywne rzeczy… A nóż komuś się spodoba 😉
Na początek trzeba zaznaczyć, że Stargard miał dość trudną historię i był bardzo zniszczony podczas II wojny światowej, dlatego nie może się poszczycić piękną starówką i wieloma cudownymi kamienicami, choć i tak warto zwrócić uwagę na tutejszą architekturę.
Ale wszystko po kolei…
Historia miasta
Stargard jest jednym z najstarszych miast w Polsce. Pierwsza wzmianka o Stargardzie pochodzi aż z 1124 roku, ale jego historia sięga VIII w, kiedy to nad rzeką Iną powstała pierwsza osada Osetno. Stargard prawa miejskie uzyskał w 1243 (lub 1253r.). W XIII w. przybyły tu zgromadzenia zakonne, Joannici, a potem Augustianie, co wpłynęło korzystnie na jego rozwój.
Następnie losy miasta były różne: w XVII wieku Stargard nękany był zawieruchą wojny trzydziestoletniej. W tym czasie miały miejsce ogromne pożary, które zniszczyły wiele ówczesnych budynków i kościołów. Stargard jednak zawsze stawał z powrotem na nogi
Szczególnie intensywny rozkwit miasta przypadł na przełom XIX i XX wieku. Zaczął rozwijać się przemysł, a duże znaczenie miał tu węzeł kolejowy. Potem przyszła II wojna światowa i niestety ponownie niemal zrównała Stargard z ziemią. Zniszczenia podczas walk okazały się bardzo duże: budynki ok. 60–73%, natomiast przemysł aż 80%, a starówka spłonęła praktycznie całkowicie. W tym czasie zorganizowano tu duży obóz jeniecki, tzw. Stalag II D dla jeńców wojennych. Po wojnie część zabytkowych budynków udało się odrestaurować, jednak są one wkomponowane w niezbyt atrakcyjną zabudowę z czasów PRLu.
Stargard – atrakcje
Jednak jest tu parę perełek, które warto zobaczyć:
Mury obronne – w Stargardzie podziwiać można w kilku miejscach fragmenty murów obronnych (ich długość łącznie wynosi ponad kilometr) oraz cztery baszty i trzy bramy. Do dzisiejszych czasów zachowały się części dawnych umocnień. Po II wojnie światowej odbudowano basteję, w której obecnie mieści się muzeum.
Kolegiata Najświętszej Marii Panny Królowej Świata, czyli jeden z najstarszych i jednocześnie najcenniejszych kościołów gotyckich na terenie naszego kraju.
Ratusz miejski –został odbudowany po II wojnie światowej, ale jego historia sięga aż średniowiecza oraz rynek, na którym znaleźć można pomnik kolejarza (dzięki kolei Stargard mógł się rozwijać, mój dziadek też był tutaj kolejarzem po wojnie)
Dom Pronteza – to jedna z niewielu zachowanych kamienic na Starym Mieście. Ściana szczytowa budynku ocalała podczas II wojny światowej, a resztę udało się odbudować. Wcześniej, w XVII wieku budynek ocalał również z pożaru. W tej chwili mieści się tutaj szkoła muzyczna
Pozostałe zabytki
- Arsenał – budynek powstał w XV wieku, jednak został zniszczony i odbudowany w XX wieku; co ciekawe – zniszczony został jeszcze przed wojną
- Dom Rohlederów – kolejna kamienica o średniowiecznym rodowodzie, obecnie siedziba Książnicy Stargardzkiej;
- Dom Strzelecki – dawna siedziba lokalnego Bractwa Kurkowego;
- Krzyż pokutny (jeden z największych na świecie) z XVI wieku;
- Odwach przy Rynku Staromiejskim (XVIII wiek);
- Kościoły w Stargardzie
Parki w Stargardzie
Jak widać na mapie, cały teren stargardzkiego Starego Miasta okalają parki oraz rzeka Ina. Zespół parków założony został na terenach dawnych umocnień miejskich. W parkach jest wiele miejsc rekreacyjnych, między innymi place zabaw dla dzieci, skwery, alejki i ścieżki spacerowe, a nawet amfiteatry, w których często odbywają się koncerty.
Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie w Basteji
Bardzo ciekawe muzeum interaktywne, poświęcone historii Stargadu. Znajdziemy tu wiele tablic interaktywnych.
Muzeum znajduje się w Basteji , przy Baszcie Tkaczy. Sama basteja została wzniesiona w XV w. w celach militarnych. Następnie w XIX w została nieco przebudowana i przekształcona do funkcji mieszkalnych. Obecnie (od 2013 roku) mieści się tutaj wystawa stała Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie.
Owa basteja jest jedyną tego typu budowlą zachowaną w całości na terenie Pomorza. Uznana została wraz z Kolegiatą Mariacką i murami obronnymi za pomnik historii.
Czy Stargard można nazwać „klejnotem Pomorza”? Hmm… mam mieszane uczucia 😉 Niestety dużo tu jest jeszcze do poprawienia. Wiele miejsc jest po prostu zaniedbanych… A szkoda, bo miasto ma naprawdę duży potencjał… Ale za to doświadczyliśmy tu sporo uprzejmości i uśmiechu 😀 (oprócz pani w Informacji Turystycznej, która potraktowała nas bardzo zdawkowo i mało przyjemnie, a zapytaliśmy tylko, co ciekawego można zwiedzić z dzieckiem w Stargardzie i okolicy… Jej pierwsza odpowiedź brzmiała: z dzieckiem? to raczej nic…!) Mimo tego wszystkiego, zapraszam Was do Stargardu… 😀
Ciekawe miejsca w okolicy
Jezioro Miedwie
Niedaleko Stargardu znajduje się Jezioro Miedwie. To bardzo znane w okolicy kąpielisko, nad które w sezonie zjeżdżają okoliczni mieszkańcy. Baza wokół jeziora zrobiła na mnie bardzo pozytywne wrażenie. Muszę przyznać, że sporo się tu zmieniło od czasów mojego dzieciństwa. Więcej o tej miejscówce przeczytacie tu: Promenada i pomosty-Jezioro Miedwie kolo Stargardu
Ińsko – plaża i wieża widokowa
Kolejnym fajnym miejscem godnym polecenia jest miejscowość Ińsko z wyjątkową wieżą widokową i plażą nad jeziorem Ińsko. Naprawdę warto tu przyjechać, więcej dowiecie się z artykułu: Ińsko wieża widokowa, jezioro, plaża i ścieżka dydaktyczna
Krzywy las – Gryfino
Wartym polecenia jest także Krzywy Las w Gryfinie. Miejsce to jest nieco oddalone od Stargardu (około1 h drogi samochodem), ale będąc w okolicy można zrobić sobie krótki postój 🙂 Krzywy las-Gryfino
Widuchowa – platforma widokowa
Nieco dalej w Widuchowej jest następna „perełka” – nowy taras widokowy, który zrobił na nas spore wrażenie 🙂 . Dokładniej o tym miejscu piszę tutaj: Taras widokowy w Widuchowej
Szczecin
No i oczywiście nie można pominąć Szczecina 🙂 .W Szczecinie jest wiele ciekawych miejsc do odwiedzenia i zobaczenia. Szczegóły tu: Szczecin z dzieckiem